Angelo Nero / Nueva Revolución (NR)

Angel Etxaniz Olabarria gerra zibilaren amaieran jaio zen, Zamudion (Bizkaia), Bilbo hartu aurretik Kondor Legioak airez egindako bonbardaketek gogor zigortu zuten herri euskaldun eta nazionalista batean. Angelek ere jasan zuen bere haragietan errepresio frankista. Guardia Zibilak hainbat aldiz atxilotu eta torturatu zuen 1964, 1968 eta 1976an. Azken atxiloketa horretan, hain zuzen ere, Club 34 diskotekak, zeinaren jabea baitzen, atentatu bat jasan zuen, El País egunkariak ekainaren 3ko data duen eta Jesús Cebeirok sinatutako artikulu batean adierazten zuenez:

«Ondarroako (Bizkaia) Club-34 diskotekan atentatu terrorista bat izan zen atzo, eta, zantzu guztien arabera, eskuin muturreko talderen batek egin zuen. Goizaldeko hirurak laurden gutxi aldera, lehergailu batek -antza denez, granada berezi batek- eztanda egin zuen aginte-kabinaren ondoan, disko-jogailua, zenbait altzari eta zielorasoaren zati bat txikituz. Kalteak ebaluatu ez diren arren, kalkulu batzuk 200.000 pezetatik gora kalkulatu dituzte.

Atentatuaren egileek aretoa lanegunetan itxita egoten dela aprobetxatu zuten atea palankaz jotzeko eta lehergaia inolako arriskurik gabe jartzeko.

Klub hau Angel Echániz Olaberena da, hogeita hamazortzi urtekoa, ezkondua, bi seme-alaben aita eta hirugarren baten zain dagoena. Apirilaren 9an atxilotu zuten ETAko ustezko kideekin zerikusia duelakoan, lokalaren miaketa zehatz baten ondoren. Miaketan ez zuten material subertsiborik aurkitu, familiak adierazi zuenez.

Martuteneko (Gipuzkoa) espetxean sartu zuten, eta Zaragozako espetxera eraman zuten. Bere izena prentsan argitaratu da, bere familiaren adierazpen batzuen ondorioz, zeinetan ziurtatzen baitzen Ángel Echánizi tratu txarrak eman zizkiotela aldez aurreko atxiloketa-aldian.

Haren senideak izan ziren atzo diskotekaren aurkako atentatuaren berri izan zuten lehenak, goiko solairuan bizi baitira. Azken hilabeteetan mehatxu anonimo ugari jaso dituztela diote, diskotekako leherketa barne, Angel Echanizek jasandako tratu txarren berri emanez gero. Atzo bertan, leherketa gertatu eta ordu batzuetara, atxilotuaren emaztea Zaragozako espetxerantz irteten ari zen. «

Hiru hilabete geroago, Angel askatuko zuten. Triple A delakoak hartu zuen bere gain atentatua, Trantsizioan eskuin muturraren frankizietako batek. Estatuaren estolderiekiko loturak kazetaritza-ikerketa ugaritan aipatu dira. Hori izan zen lehen abisua, baina Angel Etxaniz, Herri Batasuneko militantea, jada ultraeskuineko terroristen jomugan zegoen, eta 1980ko abuztuaren 30ean bigarren atentatu bat izan zen, baina oraingoan ez bere ondasunen aurka, baizik eta bere bizitzaren beraren aurka, eszenatokia bera izan bazen ere, 34. Kluba.

Egun horretan, bi pertsona sartu ziren diskotekan, horietako bat aurpegia buru-beroki batekin ezkutatuz, goizaldeko ordu batean, pistola eta metraileta bat zeramatzatela, eta Angel Etxaniz identifikatu ondoren, boladatxo bat bota zioten, eta berehala hil zen zortzi tiro jasota, horietako bi bihotzean, eta lehengusina, Noelia Etxaniz, larri zauritu zuten. Hirugarren biktima bat izan zen, Pakita Aurresti, takila-lanetan ziharduena eta gerrialdean tiro bat jaso zuena. Oraingoan, Batallón Vasco Españolek egin zuen atentatuaren errebindikazioa, Euskal Herrian 600 atentatu baino gehiago edo euskal herritarren aurka, 40 hildako eraginez. Hamabost bala-zorro jaso zituzten. Ez zen inor atxilotu Angel Etxanizen hilketagatik. Berriz ere, frankismo garaian bezala, erabateko zigorgabetasuna gailentzen zen.

Amaia Bedialaunet emazteak honela gogoratzen zituen une zail haiek:

«1980ko abuztuaren 30ean, Batallón Vasco Españolek bere tabernan hil zuen. Hurrengo egunean bertan, UCDk eta beste alderdi politiko batzuek terrorismoaren aurkako manifestazio bat deitu zuten. Kargadorea hustu zuten eta, behin lurrean, jugularrean tiro egin zioten. Balen hotsarekin, korrika jaitsi nintzen, haurrak lo utzita. Baina ordurako hilda zegoen. Gorpua etxera eramatea erabaki nuen. Guardia Zibila agertu zen esanez lekua ikusi nahi zutela, zorroak aurkitzen ote zituzten. «

Bi egun geroago, Patxo Unzueta kazetariak, ETAko eta LKIko militante izandakoak, «Ondarroan eraildako Herri Batasunaren jarraitzailearen aldeko hileta-elizkizuneko tentsioa» izeneko artikulua idatzi zuen El País egunkarian. Honako hau zioen:

«Tentsio handiko giro batean, pistola erabili zuen Guardia Zibileko kapitain bat desarmatu eta jendetzak kolpatu zuenean, Angel Etxanizen omenezko hileta egin zen igandean Ondarroan. Angel Etxaniz bezperan hil zuten, Triple A eta Batallón Vasco-Español eskuin muturreko erakundeek aldi berean aldarrikatu zuten atentatu batean. Gertakaria 17:30ean izan zen, erlijio-zeremonia hasteko ordua baino hogeita hamar minutu lehenago. Ehunka pertsona, galtzadan pilatuta, 34. Klubaren ate aurrean, Etxanizen jabetzakoa, hilkutxa noiz aterako zain zeuden. Seat 127 automobil berde bat, barruan kapitain bat eta Guardia Zibilaren kabo bat zeramatzana, jendearen artean bidea irekitzen saiatzen ari zen, klaxona behin eta berriz joz. Bertaratutakoen urduritasun gero eta handiagoaren aurrean, jarduneko alkatea, zinegotzi batekin batera, ibilgailura hurbildu zen kapitaina ibilgailutik jaisten zen unean.

Azken horrek oihu egin zuen: «Zer gertatzen da hemen ?». Alkateak egoera azaldu zion eta itzulinguru bat egiteko eskatu zion, beste auto batzuek jende pilaketa ikustean egin zuten bezala, istilurik ez izateko. Auzoko bat ofizialarengana hurbildu zen une horretan, eta esan zion: «Joan daitezela nahi dugu». Kapitainak, jende mordo handi batek inguraturik ordurako, erantzun egin zion, bere interpelatzaileari sopapo bat emanez. Beste pertsona batek oihu egin zuen: «Honetarako ez dago eskubiderik !». Une horretan, kapitainak pistola atera zuen, hitz egiten azkena aurpegian kolpatuz.

Orduan, pertsona batzuk kapitainari oldartu zitzaizkion, pistola kendu zioten eta behin eta berriz jo zuten, beste pertsona batzuk lasaitasuna eskatzen zuten bitartean. Ofizialak betaurrekoak galdu zituen zalapartan, eta bere kabuz zutitu zen oihuka: «Pistola! Non dago pistola ?», eta, aldi berean, inguruan aparkatutako autoen azpian bilatzen zuen.

Ordurako, 34. Klubetik berrehun metro baino gutxiagora zegoen kuarteletik hogei bat guardia zibil irten ziren, batzuk uniformez eta besteak kalez, metrailetaz armaturik, eta kapitainarengana joan ziren. Honek hil-kapera zegoen kluba berehala miatzeko agindu zuen, pistolaren bila. Egoera horrek sortutako tentsioa, lokala betetzen zuen jende kopuruak areagotua, kapitainak berak erregistroa bertan behera uzteko agindua eman zuenean baino ez zen amore eman, eta zaindari guztiak berriro kuartelera erretiratu ziren.

Minutu batzuk geroago, ikurrina handi batez estalitako hilkutxa plazako kioskora eraman zuten Etxanizen lagunen bizkar. Bertan, Herri Batasuneko diputatu Telesforo Monzonek hitza hartu zuen. Hortik, euskal dantzari talde batek eta dozenaka lagunek ikurrinak eta lore-koroak zeramatzatela inguratuta, hilkutxa, milaka pertsona atzetik zituela, parrokia-elizara eraman zuten, eta bertan egin zen hileta «.

Urte bereko irailean, Guardia Zibilak Angelen hiru bizilagun atxilotu zituen hileta-egunean pistola desagertu zelako, Bilboko Salbeko kuartelera eraman zituzten eta torturatu egin zituzten. Fernando Agirre Aramaio (Zubi Zahar Ikastolako zuzendaria), José María Gisasola Undabarrena (Aurrera Futbol Taldeko presidentea) eta Ángel Santiso Alegría ziren.

Deja un comentario

Tendencias